افزودنی های غذایی مواد شیمیایی هستند که به غذاها اضافه می شود تا آنها را تازه نگه دارند یا رنگ، طعم یا بافت آنها را افزایش دهند. آنها ممکن است شامل رنگ های خوراکی (مانند تارتازین یا کوشینال)، تقویت کننده های طعم (مانند MSG) یا طیف وسیعی از نگهدارنده ها باشند.
اکثر افزودنی های غذایی به همراه سایر مواد به ترتیب وزنی، بر روی برچسب محصول ها ذکر شده اند (طعم ها استثنا هستند و نیازی به شناسایی ندارند).
گاهی اوقات، افزودنی ها به طور کامل با نام بیان می شوند. در مواقع دیگر، با یک شماره کد نشان داده می شود: برای مثال، کوشین ممکن است به عنوان رنگ غذایی فهرست شود. سولفیت سدیم ممکن است به عنوان نگهدارنده نمایش داده شود.
تست های ایمنی برای افزودنی های مواد غذایی
بسیاری از سازمان های استاندارد غذایی مسئول تایید این مسئله هستند که افزودنی های غذایی در غذاها مجاز باشند. تمام افزودنی های غذایی مورد استفاده قبل از تایید، تحت یک ارزیابی ایمنی قرار می گیرند که شامل آزمایش های دقیق است.
آزمایشات سم شناسی بر روی حیوانات انجا می شود تا میزان افزودنی که انتظار می رود هنگام مصرف توسط انسان بی خطر باشد، مشخص گردد. این مقدار معمولاً 100 برابر کمتر از حداکثر دوز روزانه است که در آن “هیچ اثر قابل مشاهده” توسط افزودنی مصرف شده در طول عمر حیوان مورد آزمایش مشاهده نشود.
اگر در مورد ایمنی یک افزودنی، تردیدی وجود داشته باشد، هیچ تاییدیه ای داده نمی شود. اگر اطلاعات علمی جدیدی در دسترس قرار گیرد که نشان دهد یک افزودنی غذایی دیگر ایمن نیست، مجوز استفاده از آن لغو خواهد شد.
بیشتر افزودنی های غذایی به جای ترکیب با سایر افزودنی ها، به صورت مجزا آزمایش می شوند. اثرات طولانی مدت مصرف ترکیبی از افزودنی های مختلف در حال حاضر ناشناخته و ثابت نشده است.
اثرات افزودنی های غذایی
برخی از افراد به افزودنی های غذایی خاصی حساس هستند و ممکن است واکنش هایی مانند کهیر یا اسهال داشته باشند. این بدان معنا نیست که با همه غذاهای حاوی افزودنی ها باید به صورت پیشفرض با شک و تردید برخورد شود.
همه غذاها از مواد شیمیایی تشکیل شده اند و افزودنی های غذایی همیشه نسبت به مواد شیمیایی طبیعی، «ایمن تر» نیستند.
بسیاری از افزودنی های غذایی مورد استفاده در صنایع غذایی نیز به طور طبیعی در غذاهایی که مردم هر روز می خورند وجود دارد. به عنوان مثال، مونوسدیم گلوتامات (MSG) به طور طبیعی در پنیر پارمزان، ساردین و گوجه فرنگی به میزان قابل توجهی بیشتر از MSG موجود به عنوان یک افزودنی یافت می شود. افراد مبتلا به آلرژی و عدم تحمل غذایی نیز اغلب به مواد شیمیایی که به طور طبیعی در برخی غذاها مانند آجیل یا صدف وجود دارد، حساس هستند.
بسیاری از مردم افزودنی های غذایی را به عنوان یک تهدید عمده غذایی می بینند. با این حال، از نظر خطر سلامتی، پس از میکروارگانیسم‌های منتقله از غذا (مانند سالمونلا)، بهداشت و عادات غذایی نامناسب، آلاینده‌های محیطی و سموم طبیعی، افزودنی‌های غذایی در انتهای نمودار قرار می‌گیرند.
انواع افزودنی های غذایی
انواع مختلف افزودنی های غذایی و کاربرد آنها عبارتند از :
تقویت کننده طعم – قدرت طعم را افزایش می دهد.
آنتی اکسیدان ها – از اکسید شدن یا فاسد شدن غذاها جلوگیری می کند.
شیرین کننده های مصنوعی – شیرینی را افزایش می دهند.( آسپارتام – ساخارین – دکستروز )
امولسیفایرها – مانع از لخته شدن چربی ها می شوند.(مونو دی گلیسیرید – تری سیترات سدیم )
اسیدهای غذایی – سطح اسیدی مناسب را حفظ می کنند. ( اسید فسفریک )
رنگ ها – رنگ مواد غذایی را تقویت یا اضافه می کند.
مرطوب کننده ها – مواد غذایی را مرطوب نگه می دارد.
طعم ها – طعم را اضافه کرده و یا بهبود می بخشد. (وانیل)
عامل ضدّ کلوخه – از گلوله و کلوخه شدن مواد جلوگیری می کند.
عوامل کف کننده – هوادهی یکنواخت گازها را در غذاها حفظ می کنند.
نمک های معدنی – بافت و طعم را بهبود می بخشند.
نگهدارنده ها – مانع از تکثیر میکروب ها و فاسد شدن غذا می شوند.( اسید لاکتیک – سوربات پتاسیم – تری سیترات سدیم )
قوام دهنده ها و صمغ های گیاهی – بافت و قوام را افزایش می دهند.
تثبیت کننده ها و عوامل سفت کننده – موجب پخش یکنواخت مواد غذایی می شوند. ( پیروفسفات سدیم – زانتان گام – بی کربنات آمونیوم )
آرد درمانی – کیفیت پخت را بهبود می بخشد.
عامل لعاب – ظاهر را بهبود می بخشد و می تواند از مواد غذایی محافظت کند.
عوامل ژل کننده – بافت غذاها را از طریق تشکیل ژل تغییر می دهند. ( مالتودکسترین )
پیشران – به بیرون راندن و خارج شدن راحت غذا از ظرف کمک می کند.
عوامل افزایش دهنده – حجم غذا را از طریق استفاده از گازها افزایش می دهند.
حجم دهنده ها – حجم غذا را بدون تغییر عمده در انرژی موجود افزایش می دهند. ( سدیم کربوکسی متیل سلولز )
افزودنی های غذایی و غذاهای فرآوری شده
یک تصور غلط رایج وجود دارد که غذاهای فرآوری شده به طور خودکار حاوی افزودنی های غذایی هستند. غذاهایی مانند شیر با عمر طولانی، غذاهای کنسرو شده و غذاهای منجمد همگی فرآوری شده اند، اما هیچ یک از آنها به مواد شیمیایی اضافی نیاز ندارند.
اگر مطمئن نیستید که یک محصول حاوی افزودنی است یا خیر، برچسب غذایی آن را بررسی کنید. با این حال، برخی از مواد ذکر شده ممکن است حاوی افزودنی های غذایی بدون ذکر در برچسب باشند.
برخی از افزودنی های غذایی می توانند باعث واکنش شوند
برای اکثر افراد، افزودنی ها در کوتاه مدت مشکلی ایجاد نمی کنند. با این حال، 50 مورد از 400 افزودنی تایید شده در برخی کشورها و در برخی افراد با عوارض جانبی همراه بوده است. بعضی از افزودنی های غذایی بیشتر از سایرین باعث ایجاد واکنش در افراد حساس می شوند.
اغلب این ها افزودنی هایی هستند که برای دادن کیفیت قابل عرضه به یک غذا مانند رنگ استفاده می شوند که معمولاً باعث واکنش های آلرژیک می شوند. برخی از این واکنش های بیش از حد حساس عبارتند از :
اختلالات گوارشی – اسهال و دردهای کولیکی
اختلالات عصبی – بیش فعالی، بی خوابی و تحریک پذیری
مشکلات تنفسی – آسم، رینیت و سینوزیت
مشکلات پوستی – کهیر، خارش، بثورات و تورم
توجه به این نکته مهم است که بسیاری از علائمی که در نتیجه حساسیت های غذایی ایجاد می شود، می تواند ناشی از سایر اختلالات باشد. تشخیص پزشکی مهم است. اگر سعی کنید خودتان مشکل را تشخیص دهید، ممکن است رژیم غذایی خود را بی جهت محدود کنید و از یک بیماری غافل شوید.
برخی از افزودنی های غذایی که ممکن است برای برخی افراد مشکل ایجاد کند عبارتند از :
تقویت کننده های طعم – مونوسدیم گلوتامات
رنگهای خوراکی – تارترازین و کوشین
نگهدارنده ها – بنزوات ها ، نیترات ها و سولفیت ها
شیرین کننده مصنوعی – آسپارتام
تشخیص حساسیت به مواد افزودنی غذایی
اگر فکر می کنید ممکن است حساسیت به مواد غذایی داشته باشید، مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشید زیرا برخی علائمی که ممکن است تجربه کنید می تواند ناشی از سایر اختلالات باشد.
استفاده از یک دفتر اطلاعات غذایی و یادداشت دقیق هرگونه واکنش نامطلوب نسبت به خوراکی ها می تواند به شما کمک نماید. در صورت شناسایی حساسیت، روش معمول این است که همه غذاهای مشکوک را از رژیم غذایی حذف کنید و سپس آنها را یکی یکی مجدداً وارد کنید تا ببینید کدام افزودنی (یا افزودنی) باعث واکنش می شود.
این باید فقط تحت نظارت پزشکی انجام شود، زیرا برخی از واکنش ها – مانند آسم – می توانند جدی باشند.
جهت خرید افزودنی های غذایی و یا آگاهی از قیمت انواع افزودنی غذایی از طریق صفحه تماس با ما با کارشناسان مجموعه در ارتباط باشید.
مقالات مرتبط :
