اسید اسکوربیک یا همان ویتامین سی، یکی از ویتامین های مهم محلول در آب است. برای بیوسنتز کلاژن، کارنیتین و انتقال دهنده های عصبی ضروری است. اکثر گیاهان و جانوران اسید اسکوربیک را برای نیاز خود سنتز می کنند. با این حال، میمون ها و انسان ها نمی توانند اسید اسکوربیک را به دلیل کمبود آنزیم گولونولاکتون اکسیداز سنتز کنند.
از این رو، اسید اسکوربیک باید عمدتاً از طریق میوه ها، سبزیجات و قرص ها تکمیل شود. مقدار توصیه شده فعلی برای اسید اسکوربیک بین 100 تا 120 میلی گرم در روز برای بزرگسالان است.
فواید زیادی برای سلامتی به اسید اسکوربیک نسبت داده شده است مانند آنتی اکسیدان، ضد آتروژن، ضد سرطان، تعدیل کننده ایمنی و جلوگیری از سرماخوردگی و غیره.
ویتامین سی اضافی هیچ تاثیری را در تشکیل سنگ کلیه، اثرات پرواکسیدانی و جذب بیش از حد آهن را نشان نمی دهد.
اگرچه اسید اسکوربیک در قرن هفدهم کشف شد، نقش دقیق این ویتامین/ماده مغذی در زیست شناسی و سلامت انسان با توجه به بسیاری از خواص مفید هنوز یک رمز و راز است.
منابع اسید اسکوربیک
اسید اسکوربیک به طور گسترده ای در میوه ها و سبزیجات تازه یافت می شود. ویتامین سی در میوه هایی مانند پرتقال، لیمو، گریپ فروت، هندوانه، پاپایا، توت فرنگی، طالبی، انبه، آناناس، تمشک و گیلاس وجود دارد. همچنین در سبزیجات برگ سبز همچون گوجه فرنگی، بروکلی، فلفل سبز و قرمز و کلم یافت می شود.
اکثر گیاهان و جانوران اسید اسکوربیک را از دی گلوکز یا دی گالاکتوز سنتز می کنند. اکثر حیوانات سطوح نسبتاً بالایی اسید اسکوربیک را از گلوکز در کبد تولید می کنند.
با این حال خفاش‌های میوه‌خوار، میمون‌ها و انسان‌ها به دلیل عدم وجود آنزیم ال-گولونولاکتون اکسیداز، نمی‌توانند اسید اسکوربیک را سنتز کنند. از این رو، در انسان اسید اسکوربیک باید از طریق غذا و یا به صورت قرص تامین شود.
اسید اسکوربیک یک مولکول حساس است، ممکن است در طول پخت و پز/فرآوری غذاها از بین برود، با وجود اینکه به دلیل خاصیت کاهنده اش توانایی حفظ غذاها را دارد. اسید اسکوربیک مصنوعی در طیف گسترده ای از مکمل ها مانند قرص ها، کپسول ها، قرص های جویدنی، پودر کریستالی و قرص های جوشان موجود است.
کاتابولیسم اسید اسکوربیک
اسید اسکوربیک موجود در غذاها به راحتی در دسترس است و به راحتی در روده جذب می شود. بیشتر آن (80 تا 90 درصد) زمانی جذب می‌شود که مصرف آن تا 100 میلی‌گرم در روز باشد، در حالی که در سطوح بالاتر مصرف (500 میلی‌گرم در روز) کارایی جذب اسید اسکوربیک به سرعت کاهش می‌یابد. اسید اسکوربیک به هوا، نور، گرما حساس است و در نگهداری طولانی مدت از بین می رود.
اسید اسکوربیک که یک ترکیب محلول در آب است. به راحتی جذب می شود، اما در بدن ذخیره نمی شود. از این رو اسید اسکوربیک باید به طور منظم از طریق رژیم غذایی یا قرص ها برای حفظ میزان مورد نیاز بدن تامین شود.
راه اصلی دفع اسید اسکوربیک و متابولیت های آن از طریق ادرار است. در صورت مصرف دوزهای بالای اسید اسکوربیک بدون تغییر دفع می شود. اسید اسکوربیک به طور کلی غیر سمی است، اما در دوزهای بالا (2 تا 6 گرم در روز) می تواند باعث اختلالات گوارشی یا اسهال شود. عوارض جانبی به طور کلی جدی نیستند و با کاهش مصرف اسید اسکوربیک به راحتی قابل برگشت هستند. علاوه بر این، هیچ داده ثابت و قانع کننده ای در مورد اثرات جدی و منفی ویتامین C بر سلامتی انسان وجود ندارد .
سطح متوسط دریافت روزانه که برای برآورده کردن نیازهای غذایی اسید اسکوربیک یا مقادیر توصیه شده رژیم غذایی (RDA) برای بزرگسالان (بیش از 19 سال) کافی است، 90 میلی گرم در روز برای مردان و 75 میلی گرم در روز برای زنان است. مصرف 100 میلی گرم در روز اسید اسکوربیک برای اشباع بدن (نوتروفیل ها، لکوسیت ها و سایر بافت ها) در افراد سالم کافی است. بر اساس مطالعات بالینی و اپیدمیولوژیک، مصرف 100 میلی گرم اسید اسکوربیک در رژیم غذایی با کاهش میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی، سکته مغزی و سرطان مرتبط است. با این حال، استرس، سیگار کشیدن، اعتیاد به الکل، تب و عفونت های ویروسی باعث کاهش سریع سطح اسید اسکوربیک خون می شوند.
عملکردهای فیزیولوژیکی اسید اسکوربیک
اسید اسکوربیک نقش مهمی در حفظ کلاژن ایفا می کند که حدود یک سوم کل پروتئین بدن را تشکیل می دهد. پروتئین پوست، استخوان ها، دندان ها، غضروف، تاندون ها، رگ های خونی، دریچه های قلب، دیسک های بین مهره ای، قرنیه و عدسی چشم را تشکیل می دهد. کمبود اسید اسکوربیک منجر به کاهش هیدروکسیلاسیون پرولین و لیزین می شود و در نتیجه بر سنتز کلاژن تأثیر می گذارد.
اسید اسکوربیک برای سنتز کارنیتین عضلانی (β-هیدروکسی بوتیریک اسید)ضروری است. کارنیتین برای حمل و انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری مورد نیاز است، جایی که می توان از آن برای تولید انرژی استفاده کرد.
اسید اسکوربیک همچنین برای تبدیل کلسترول به اسیدهای صفراوی ضروری است. کمبود اسید اسکوربیک، باعث تجمع کلسترول در کبد، هیپرکلسترولمی، تشکیل سنگ های صفراوی کلسترولی و غیره می شود .
مهمترین مزیت های اسید اسکوربیک (ویتامین سی)
اسید اسکوربیک و سرماخوردگی
شناخته شده ترین اثر مفید اسید اسکوربیک برای سلامتی، پیشگیری یا تسکین سرماخوردگی است. پاولینگ اعلام کرد که مصرف 1 تا 2 گرم اسید اسکوربیک، به طور موثر از سرماخوردگی جلوگیری می کند. نقش ویتامین C خوراکی در پیشگیری و درمان سرماخوردگی علیرغم بسیاری از آزمایشات کنترل شده همچنان بحث برانگیز است. چندین بررسی بالینی با دوزهای مختلف اسید اسکوربیک نشان داد که اسید اسکوربیک اثر پیشگیرانه قابل توجهی ندارد، اما شدت و طول مدت علائم سرماخوردگی را در طول دوره عفونت کاهش می دهد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و غیرتصادفی‌شده روی ویتامین C برای پیشگیری یا درمان سرماخوردگی نشان داد که مصرف اسید اسکوربیک به میزان 1.0 گرم در روز برای چندین ماه زمستان، خیلی اثر مفید ثابتی بر بروز سرماخوردگی نداشت. هم برای کارآزمایی‌های پیشگیرانه و هم برای کارآزمایی‌های درمانی، یک اثر درمانی مفید اما عموماً متوسط روی طول مدت علائم سرماخوردگی وجود داشت. در کارآزمایی‌هایی که ویتامین C را پس از بروز علائم سرماخوردگی آزمایش کردند، شواهدی مبنی بر فواید بیشتر با دوز زیاد نسبت به دوزهای پایین‌تر وجود داشت .
بحث هایی طولانی مدت در مورد نقش اسید اسکوربیک در تقویت ایمنی در هنگام عفونت های سرماخوردگی وجود داشته است. نشان داده شده است که ویتامین سی با افزایش تکثیر سلول های T در پاسخ به عفونت، سیستم ایمنی را تحریک می کند. این سلول‌ها با تولید مقادیر زیادی سیتوکین و کمک به سلول‌های B برای سنتز ایمونوگلوبولین‌ها برای کنترل واکنش‌های التهابی، قادر به از بین بردن اهداف آلوده هستند. علاوه بر این، نشان داده شده است که اسید اسکوربیک مسیرهایی را که منجر به آپوپتوز سلول های T می شود مسدود می کند و بنابراین تکثیر سلول های T را برای حمله به عفونت تحریک یا حفظ می کند.
اسید اسکوربیک و ترمیم زخم
اسید اسکوربیک نقش مهمی در ترمیم زخم و فرآیند ترمیم / بازسازی دارد، زیرا باعث تحریک سنتز کلاژن می شود. منابع کافی ویتامین C برای روند بهبودی طبیعی به ویژه برای بیماران پس از عمل ضروری است. استفاده سریع از اسید اسکوربیک برای سنتز کلاژن در محل زخم/سوختگی در طول دوره بعد از عمل پیشنهاده شده است. از این رو، تجویز 500 میلی گرم تا 1.0 گرم در روز اسید اسکوربیک برای تسریع روند بهبودی توصیه می شود.
اسید اسکوربیک و خاصیت ضد سرطان
پاولینگ و کامرون، برنده جایزه نوبل، از استفاده از دوزهای بالای اسید اسکوربیک (بیش از 10 گرم در روز) برای درمان و پیشگیری از عفونت های سرماخوردگی و در درمان سرطان را پیشنهاد کردند مزایای این کار شامل افزایش حس بسیار خوب برای بهبود یافته، طولانی شدن زمان بقا در بیماران ترمینال و رگرسیون کامل در برخی موارد بود. با این حال، مطالعات بالینی بر روی بیماران سرطانی که در کلینیک مایو انجام شد، تفاوت معنی‌داری را بین گروه‌های ویتامین C و دارونما از نظر زمان بقا نشان نداد.
کامرون و پاولینگ معتقد بودند که ویتامین سی با ترویج سنتز کلاژن با سرطان مبارزه می کند و در نتیجه از حمله تومورها به بافت های دیگر جلوگیری می کند. با این حال، محققان اکنون بر این باورند که اسید اسکوربیک با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از سرطان جلوگیری می‌کند، قبل از اینکه بتوانند به DNA آسیب برسانند و رشد تومور را آغاز کنند و یا ممکن است به عنوان یک پرواکسیدانت عمل کند که به رادیکال‌های آزاد بدن کمک می‌کند تا تومورها را در مراحل اولیه از بین ببرند .
نتیجه گیری
اسید اسکوربیک یکی از ویتامین های مهم و ضروری برای سلامت انسان است. برای بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی در زیست شناسی انسان مورد نیاز است. میوه ها، سبزیجات تازه و همچنین قرص های مصنوعی نیاز بدن به اسید اسکوربیک را تکمیل می کنند. با این حال، استرس، سیگار کشیدن، عفونت ها و سوختگی ها ذخایر اسید اسکوربیک را در بدن کاهش می دهند و نیاز به دوزهای بیشتری از مکمل اسید اسکوربیک دارند.
بر اساس مطالعات بیوشیمیایی، بالینی و اپیدمیولوژیک موجود، RDA فعلی برای اسید اسکوربیک 100-120 میلی گرم در روز برای دستیابی به اشباع سلولی و کاهش بهینه خطر بیماری های قلبی، سکته مغزی و سرطان در افراد سالم پیشنهاد می شود. اسید اسکوربیک و مشتقات آن با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی آن به طور گسترده ای به عنوان نگهدارنده در صنایع غذایی استفاده می شود. بسیاری از فواید سلامتی به اسید اسکوربیک نسبت داده شده است که فعالیت آنتی اکسیدانی، ضد آتروژنیک و ضد سرطانی از جمله موارد آن است.
جهت خرید اسید اسکوربیک و یا آگاهی از قیمت اسید اسکوربیک از طریق صفحه تماس با ما با کارشناسان مجموعه در ارتباط باشید
مقالات مرتبط :
