وانیلین
آنالیز محصول
وانیل با نام علمی پلانیفولیا که در جوامع بیشتر با نام وانیل شناخته میشود و میوه ی گیاهی از خانواده ارکیده درجنگل های مرطوب قاره آمریکاست که دارای پایه رونده و گیاهان پیچکی بوده و ریشه در خاک دارد. ارتفاع این پیچک ها گاها حتی به ده متر و بیشتر نیز میرسد ، دانه های آن در غلاف هایی ساقه مانند وجود دارد که حتما باید جهت بیرون کشیدن عطر مطبوع آنها تحت فرآیند تخمیر قرار گیرد. وانیل خالص بسیار تلخ است و اگر مقدار استفاده از وانیل بیشتر شود باعث تلخی کیک و شیرینی میگردد ، به همین دلیل وانیل پودری را با شکر مخلوط میکنند تا درصد تلخی وانیل کمتر شود.
برای اولین بار وانیل (این گیاه معطردر بسیاری از موارد جزو ادویه ها به حساب می آید) در اواسط قرن شانزدهم توسط آرتک ها کشف و مصرف شد و همچنین این محصول در نوشیدنی ها و غذاها استفاده می گردید تا اینکه به عنوان طعم دهنده ای سود آور وارد صنعت شکلات شد. دامنه مصرف این محصول به قدری گسترده بود که در مدت کوتاهی تمامی کشورها در اروپا با وانیل آشنا شده و به استفاده از آن در نوشیدنی ها و غذاها و کیک و شیرینی هایشان پرداختند.
در ایران معمولا وانیل به شکل پودر سفید و تقریباً گران قیمتی وارد کشور میگردد اما در کارخانجات این پودر به صورت وانیلین (که بر اساس بو و مزه وانیل اصلی) تهیه و تولید میشود و به مقدار زیاد و با قیمت ارزان در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرد. وانیلین تنها یکی از 36 بوی گوناگون وانیل را دارد و از دیگر خواص طبیعی وانیل در پودر وانیلین خبری نیست.
لازم به ذکر است که وانیل دومین ادویه ی گران قیمت جهان پس از زعفران است . در حال حاضر پایه و طعم دهنده ی اولیه ی همه بستنی هامقدار قابل توجهی وانیل است.
حد مجاز استفاده از وانیل
وانیل نیز مانند زعفران دارای حدی مجاز برای استفاده می باشد و مصرف بیش از حد این ماده می تواند موجب مسمومیت غذایی شود در مواردی اعلام گردیده که مصرف بیش از میزان استاندارد وانیل موجب بوجود آمدن حالت هیپنوتیزم و بی حسی کامل می گردد و تاثیر آن بر اعصاب و فشارخون کاملا مانند مصرف بیش از حد مجاز کافئین می باشد. به طورکلی حد متعارفی از مصرف وانیل برای تجویز عمومی تعیین نشده است اما با توجه به بسته بندی و فرآوری هر محصول میزان استفاده از آن نیز متفاوت می باشد و بهتر است پیش از مصرف حتما به حد مجاز استفاده از این محصول توجه نمایید.در بسیاری موارد دانه های وانیل را به الکل و آب مخلوط کرده و سپس به صورت عصاره در می اورند .( البته باید بدانید در بعضی موارد عصاره وانیل حاوی مقادیری (35%) الکل می باشد)
خواص وانیل
پیش از هرچیز باید بدانیم که ویتامین ها و مواد معدنی موجود در وانیل به چه میزان است تا با توجه به هرکدام خواص و فواید وانیل را در ادامه نام ببریم.
وانیل دارای مقادیر قابل توجهی از کربوهیدرات ، قند، پروتئین، کلسیم، ویتامین ث، آهن و منیزیم می باشد از این رو می توانیم به خاصیت اساسی ضد باکتریایی بودن این محصول اشاره کنیم.
تحقبقات نشان داده است که روغن وانیل خواص مهارکنندگی باکتری ها را دارد و شما با مصرف نوشیدنی ها حاوی وانیل می توانید به کنترل باکتری های بدن بپردازید.
ضد افسردگی
وانیل نیز مانند زعفران به دلیل رایحه ی شیرینی که دارد خواص ضد افسردگی و شادی آور دارد و همچنین ادویه ای آرامش بخش و برای رفع اضطراب و نگرانی داروی بسیار مفیدی ست، به همین دلیل است که مصرف بستنی برای ایجاد احساس شادی و نشاط بسیار پیشنهاد می شود.
جلوگیری از پوسیدگی دندان
عصاره وانیل میتواند به مقدار بسیار زیادی به بهداشت دهان و دندان کمک کند و با خاصیت ضد باکتریایی ، ضد غفونی کنندگی و ضد دردی که دارد مانع از پوسیدگی دندان ها گردد و همچنین یکی از داروهای موثر برای دهان و دندان می باشد.
تقویت سیستم هضم و تقویت عملکرد معده
عصاره وانیل برای بهبود عملکرد سیستم هضم ، بسیار مفید و به همین دلیل در اکثر دسرها به عنوان طعم دهنده استفاده می گردد. علاوه بر اینها چای وانیل یکی از مسکن های بسیار عالی برای معده است.
بهبود زخم ها
این خاصیت شگفت انگیز وانیل به خاطر وجود مواد مغذی بسیار زیاد در عصاره این گیاه است. از قدیم تا به امروز مردم بر این اعتقادند که عصاره وانیل برای تسکین و آرام کردن مناطق ملتهب ، زخم ها و سوختگی ها بسیار مناسب و درمانی جایگزین برای ترمیم زخم ها می باشد.
از دیگر خواص وانیل و فرآورده های آن می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- درمان آکنه
- کاهش تب
- درمان مشکلات تنفسی
- افزایش سلامت قلب
- درمان حالت تهوع
- درمان سرفه های مزمن
- کمک به مشکلات پوستی
- افزایش رشد مو
- درمان دیابت
- درمان اضطراب
- خاصیت ضد پیری
به عنوان حسن ختام مقاله می توان به طریقه مصرف وانیل بپردازیم.
بهترین روش مصرف وانیل به صورت گرد می باشد و مقدار آن نیز بین 0.25 تا حدود 2 گرم است. (در حالت طبیعی بهترین روش مصرف وانیل استفاده از ساقه باریک آن است ، بدین گونه که با چاقوی تیز برشی روی ساقه ایجاد کرده غلاف را باز می کنیم و با پشت چاقو محتویات قهوه ای رنگ وانیل را خارج کرده و مورد استفاده قرار می دهیم. بهترین حالت استفاده از وانیل برای مصارف خانگی و غیر تولید انبوه تهیه ی وانیل تازه و بدون مواد نگه دارنده است.)
برای استفاده وانیل در تولیدات انبوه مانند کارخانجات کیک و شیرینی ، بستنی ، مصارف دارویی و آرایشی بهترین گزینه استفاده از پودرهای آماده حاوی بسته های 20 تا 50 کیلویی می باشد.
